Αναρωτήθηκε κάποιος πώς πήρε το όνομά του ένας από τους πιο πολυσύχναστους και κεντρικούς δρόμους της πόλης μας; Ποιός είναι ο Παπαναστασίου στις φράσεις «Κόλλησα στην Παπαναστασίου», «πάμε Παπαναστασίου» ;
Ας μάθουμε μαζί!
Γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1876 στην Τρίπολη Αρκαδίας. Ήταν γιος του Παναγιώτη Παπαναστασίου και της Μαριγώς Ρογάρη – Αποστολοπούλου. Προερχόταν από εύπορη οικογένεια με έντονη πολιτική δράση. Ο πατέρας του ήταν γυμνασιάρχης και τμηματάρχης στο Υπουργείο Παιδείας και διετέλεσε βουλευτής Μαντίνειας, ενώ η μητέρα του ήταν κόρη του Δημάρχου Λεβιδίου.
Σπούδασε Νομική και κοινωνικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κατόπιν συνέχισε τις σπουδές του στη Νομική και τη Φιλοσοφία στα πανεπιστήμια του εξωτερικού. Την εποχή που σπούδαζε στη Γερμανία, επικρατούσαν σοσιαλιστικές ιδέες, από τις οποίες επηρεάστηκε και ο τρόπος σκέψης του. Ιδιαίτερα ασχολήθηκε με τα θεωρητικά προβλήματα του συνεργατισμού και διαμόρφωσε μέσα του έντονες συνεταιριστικές αντιλήψεις. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1907 και την επόμενη χρονιά ίδρυσε την Κοινωνιολογική Εταιρία και ήταν συνιδρυτής (μαζί με τον Αλέξανδρο Δελμούζο και τον Θρασύβουλο Πετιμεζά) της «Ομάδας των Κοινωνιολόγων».
Το 1910, μέλη της Κοινωνιολογικής Εταιρίας ίδρυσαν το Λαϊκό Κόμμα και στις εκλογές του ίδιου έτους ο Παπαναστασίου εκλέχτηκε βουλευτής. Το 1916, ως βουλευτής του κόμματος των Φιλελευθέρων, προσχώρησε στο κίνημα της Θεσσαλονίκης και αντιπροσώπευσε την Επαναστατική Κυβέρνηση των Ιονίων Νήσων. Εκλέχθηκε αρκετές φορές βουλευτής.
Οι πιο σημαντικές στιγμές της καριέρας του ήταν οι εξής:
1876-1908: Διαμόρφωση την επιστημονικής και ιδεολογικής υποδομής σε Ελλάδα και εξωτερικό
1908-1917: Ντεμπούτο στην πολιτική σκηνή
1920: Υπουργός Συγκοινωνιών επί Βενιζέλου
1922: Δημοκρατικό Μανιφέστο και φυλάκιση
1924-1936: Πρωθυπουργός: Εγκαθίδρυση δημοκρατίας
Έφυγε από τη ζωή ξαφνικά στις 17 Νοεμβρίου 1936 από ανακοπή καρδιάς στην Εκάλη. Η κηδεία του έγινε, όπως ήταν αναμενόμενο, δημοσία δαπάνη δίνοντας την ευκαιρία μιας σιωπηρής αντιδικτατορικής εκδήλωσης με τη συμμετοχή χιλιάδων πολιτών.
Σήμερα, στο Λεβίδι Αρκαδίας υπάρχει Μουσείο προς τιμήν της μνήμης του. Μάλιστα, πέραν των προσωπικών αντικειμένων του, φυλάσσεται και ο εγκέφαλος του Αρκά πολιτικού σε ειδικό χημικό υγρό.
Στην πόλη μας, όπως γνωρίζουμε, εκτός από την ομώνυμη κεντρική οδό και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο τον τιμά ως ιδρυτή του με τον ανδριάντα του στο κέντρο της Πανεπιστημιούπολης. .
