Ειδικοί εξηγούν γιατί η πόλη κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή να βρεθεί από το βαθύ κόκκινο στο μαύρο του περασμένου Νοέμβρη – Οι διαφορές με την Αττική
Στην πιο κρίσιμη καμπή του τρίτου κύματος της πανδημίας βρίσκεται η Θεσσαλονίκη, η οποία κινδυνεύει να βρεθεί από το βαθύ κόκκινο στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης του περασμένου Νοέμβρη.
Ο σταθερά υψηλός αριθμός των κρουσμάτων, η αυξητική πορεία του ιικού φορτίου στα λύματα της πόλης και η καθημερινή επιβάρυνση των νοσοκομείων με επιπλέον εισαγωγές ασθενών COVID έχουν διαμορφώσει μία εύθραυστη ισορροπία, που μπορεί να ανατραπεί με το παραμικρό «στραβοπάτημα».
«Το ότι είμαστε στο κόκκινο, με βάση την κωδικοποίηση της ομάδας μας, εκφράζει την πίεση στο σύστημα υγείας. Αν εμείς είχαμε άλλα τόσα διαθέσιμα νοσοκομεία στην πόλη δεν θα βάζαμε κόκκινο. Θα βάζαμε πορτοκαλί. Έχουμε 90% πληρότητα στις ΜΕΘ, άρα και μικρή αύξηση στα λύματα σημαίνει ότι μπορεί να μη βρεις κρεβάτι, αν αρρωστήσεις. Με το 90% δεν υπάρχει περιθώριο για λάθος, γιατί μπορεί εύκολα να γίνει 100%. Και δυστυχώς, δεν διακρίνουμε πτωτική τάση. Έχουμε ισορροπήσει σε ένα σημείο, είμαστε πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί, σε μία εύθραυστη ισορροπία που σημαίνει ότι μέσα λίγες μέρες μπορεί να βρεθούμε από το κόκκινο στο μαύρο. Αν κάτι πάει στραβά, αν χαλαρώσουμε κι άλλο, μπορεί να βρεθούμε σε κατάσταση Νοεμβρίου», εξήγησε στη Voria.gr ο καθηγητής Χημείας του ΑΠΘ, μέλος της επιστημονικής ομάδας του πανεπιστημίου που ανιχνεύει το ιικό φορτίο των λυμάτων, Θοδωρής Καραπάντσιος.
Η επιστημονική ομάδα του ΑΠΘ μπορεί να μην κάνει προγνώσεις, ωστόσο εκτιμά ότι πρέπει να κερδίσουν χρόνο μέχρι να εμβολιαστεί σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού. Και σύμφωνα με τον κ. Καραπάντσιο, τα self test είναι ίσως το πολυτιμότερο όπλο που διαθέτουμε για να κερδίσουμε αυτή τη μάχη. «Τα self test είναι ένα σημαντικό πείραμα σωστά σχεδιασμένο ως ιδέα. Αν γίνει σωστά, θα έχουμε κερδίσει στο στοίχημα. Πρέπει δηλαδή να κάνουμε το τεστ όχι μόνο επειδή ήρθαμε σε επαφή με κάποιον, αλλά επειδή ήρθε η ώρα μας να το κάνουμε. Θέλουμε να πιάσουμε τον θετικό που για τις 4-5 μέρες επώασης της νόσου δεν θα το ξέρει και θα μεταδίδει τον ιό στο συγγενικό και στο φιλικό του περιβάλλον. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να το εφαρμόσουμε σωστά», είπε χαρακτηριστικά.
Η αναντιστοιχία ιικού φορτίου – λυμάτων
Μία από τις διαφορές σε σχέση με το δεύτερο κύμα της πανδημίας είναι για τον ίδιο αριθμό κρουσμάτων το τωρινό φορτίο είναι μεγαλύτερο, κάτι που όμως δεν επιτρέπει εφησυχασμό. «Υπάρχουν δύο σενάρια γιατί συμβαίνει αυτό. Το καλό σενάριο είναι ότι οφείλεται στις μεταλλάξεις, γιατί βλέπουμε ότι έχει επικρατήσει το βρετανικό στέλεχος κι αυτή η μετάλλαξη δίνει μεγαλύτερο φορτίο ανά ασθενή. Το κακό σενάριο είναι να έχουμε πολύ μεγάλη διασπορά σε νέους που είναι ασυμπτωματικοί ή με πολύ ήπια συμπτώματα, οπότε δεν θα καταγραφούν ποτέ ως κρούσματα, οι οποίοι, επειδή είναι υγιείς και δεν καταλαβαίνουν ότι νοσούν, αθέλητα γίνονται αιτία διασποράς. Προσωπικά εκτιμώ ότι ισχύουν και τα δύο», ανέφερε ο καθηγητής, σημειώνοντας επιπλέον ότι με τη μετάλλαξη αυξάνεται ο χρόνος νοσηλείας των ασθενών.
«Είμαστε πιο δύσκολα από Αττική»
Η εξαίρεση της Θεσσαλονίκης -μαζί με την Κοζάνη και την Πάτρα- από το άνοιγμα του λιανεμπορίου πυροδότησε για μια ακόμη φορά το αίσθημα της αδικίας στους κατοίκους και στους επαγγελματίες της πόλης που καταλογίζουν προνομιακή μεταχείριση της πρωτεύουσας από την κυβέρνηση. Σύμφωνα, πάντως, με τον κ. Καραπάντσιο, η επιδημιολογική κατάσταση της Θεσσαλονίκης είναι χειρότερη από αυτήν την Αθήνας.
«Είμαστε πιο δύσκολα από την Αττική. Το σύστημα υγείας εκεί πιέζεται περισσότερο, γιατί εξυπηρετεί και περιστατικά εκτός Αττικής. Ωστόσο, η διασπορά στην κοινωνία είναι στο τριπλάσιο από εμάς, ενώ θα έπρεπε να είναι στο πενταπλάσιο. Αντίστοιχα, η Πάτρα είναι σε χειρότερη κατάσταση, γιατί θα έπρεπε να είναι στο ένα πέμπτο από εμάς και είναι στο ένα τρίτο», εξήγησε.
Η κατάσταση στα νοσοκομεία
Οριακή είναι πλέον η κατάσταση στα νοσοκομεία της πόλης τόσο στις μονάδες εντατικής θεραπείας, όσο και στις απλές κλινικές COVID. «Η κατάσταση στο Παπανικολάου ελέγχεται, αλλά μέρα με τη μέρα έχουμε μεγαλύτερη πίεση. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στην κατάσταση του τρομερού κύματος της επιδημίας του Νοεμβρίου, αλλά, καθώς η κατάσταση επιβαρύνεται μέρα με την ημέρα, η αγωνία μας είναι μη φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο. Υπάρχει μία όχι ραγδαία, αλλά σταθερή επιδείνωση. Αυτό σημαίνει ότι αντίστοιχα συμβαίνουν σε όλα τα νοσοκομεία, γιατί είναι συγκοινωνούντα δοχεία», είπε στη Voria.gr ο καθηγητής Πνευμονολογίας και Λοιμωξιολογίας του ΑΠΘ και διευθυντής της Κλινικής Αναπνευστικής Ανεπάρκειας στο νοσοκομείο Παπανικολάου, Γιάννης Κιουμής.
Για την αντιμετώπιση της κατάστασης έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζεται το μοντέλο Νοεμβρίου, με αναπροσαρμογές στις κλινικές κοινής νοσηλείας για να εξυπηρετηθούν περιστατικά κορωνοϊού, με τους υγειονομικούς να αγωνιούν ότι να νοσοκομεία θα αγγίξουν τα όρια της δυναμικότητάς τους. «Το νοσοκομείο κάθε φορά βλέπει τον αριθμό των κλινών εντατικής θεραπείας που διαθέτει και κάνει κάποιες αναπροσαρμογές της κατανομής τους ανάμεσα στους ασθενείς που πάσχουν από κορωνοϊό και στους ασθενείς που πάσχουν από άλλα νοσήματα, έτσι ώστε να μπορεί να εξυπηρετήσει τις καταστάσεις όσο το δυνατόν καλύτερα. Το κάθε νοσοκομείο έχει μία πεπερασμένη ικανότητα. Υπάρχει ένα όριο. Δεν το ακουμπήσαμε, αλλά οδεύουμε σιγά – σιγά στο σημείο αυτό. Έχουν μετατραπεί κλινικές κοινής νοσηλείας σε COVID. Αυτό έγινε και στην τελευταία βαριά εφημερία. Αναγκαστήκαμε να ανοίξουμε περισσότερα κρεβάτια για να εξυπηρετήσουμε τους ασθενείς. Στις κοινές κλίνες τα περιθώρια ευελιξίας μας είναι μεγαλύτερα. Οι ΜΕΘ όμως δεν είναι ένα μέγεθος συγκεκριμένο. Γιατί κι αν υποτεθεί ότι ανοίγαμε περισσότερες κλίνες, χρειάζεται κι ένα προσωπικό εξειδικευμένο για να διαχειριστεί τους ασθενείς», τόνισε ο καθηγητής.
Πότε θα υπάρξει αποκλιμάκωση
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα η πολυπόθητη αποκλιμάκωση, που θα αποφορτίσει την πίεση στα νοσοκομεία. «Σε ό,τι αφορά το σύνολο της χώρας, είναι φανερό ότι βρισκόμαστε στην κορυφή του επιδημικού κύματος. Πιστεύω ότι σιγά – σιγά θα αρχίσει να γίνεται πιο ήπιο, αλλά δεν μπορώ να ξέρω -και κανείς δεν μπορεί να το γνωρίζει- σε ποιο βάθος χρόνου θα αρχίσει η κάμψη. Αν δηλαδή θα χρειαστεί μία ή τρεις εβδομάδες. Φαίνεται πως ο Απρίλιος θα είναι ο μήνας που θα προσδιορίσει αυτές τις καταστάσεις. Ίσως προς το τέλος Απριλίου θα αρχίσει να φαίνεται η κάμψη αυτή, η οποία, εφόσον συμβεί, θα έχει μία άμεση αντανάκλαση στα περιστατικά που νοσηλεύονται στις κοινές κλίνες. Οι μονάδες εντατικής θεραπείας, όμως, ίσως και για περισσότερο από μία εβδομάδα θα εξακολουθούν να φορτώνονται, γιατί υπάρχει μία χρονική καθυστέρηση μεταξύ εμφάνισης κρούσματος και διασωλήνωσης. Και αυτό είναι το κρίσιμο σημείο», κατέληξε ο κ. Κιουμής.
Πηγή: voria.gr