Διχασμένοι οι επιστήμονες όσον αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης της νέας απειλής
Η ανίχνευση της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης κορωνοϊού στη Θεσσαλονίκη φέρνει μια νέα φάση της πανδημίας, με τη νέα απειλή να απαιτεί ισχυρή επαγρύπνηση, από επιστήμονες, κυβέρνηση και πολίτες. Όπως είναι φυσικό, οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει ακόμη σε κοινή στρατηγική για την αντιμετώπιση της νέας πραγματικότητας, όμως η ανησυχία είναι διάχυτη για την επόμενη ημέρα.
Από τα πολύ λίγα στοιχεία που έχουμε για τη φύση και λειτουργία του μεταλλαγμένου ιού, γνωρίζουμε ενώ η βρετανική μετάλλαξη είναι πιο μεταδοτική, η νοτιοαφρικανική έχει τη δυνατότητα να νικήσει τα αντισώματα του οργανισμού.
Με πιο απλά λόγια, ένας άνθρωπος που έχει νοσήσει ή εμβολιαστεί, είναι πάρα πολύ πιθανό να ξανακολλήσει τον μεταλλαγμένο κορωνοϊό. «Πρέπει να είμαστε σε μια διαρκή επαγρύπνηση για τα κρούσματα από τις μεταλλαγμένες μεταλλάξεις, για να μπορέσουμε άμεσα και αποφασιστικά να ελέγξουμε τη διασπορά τους στην κοινότητα», τονίζει στο TyposThes ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Αθανάσιος Εξαδάκτυλος.
«Το μόνο θετικό που έχουμε διαπιστώσει ως τώρα είναι ότι οι άνθρωποι που έχουν νοσήσει ή εμβολιαστεί και ξανακολλούν τον ιό, έχουν πιο ήπια ή καθόλου νοσήματα. Όμως, αναμένουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα μια αύξηση της διασποράς του ιού», συμπληρώνει ο κ. Εξαδάκτυλος, ο οποίος μάλιστα νόσησε πρόσφατα από τον ιό, παρότι είχε λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου.
Υπάρχουν όμως και άλλες φωνές, οι οποίες προτείνουν την αλλαγή στρατηγικής όσον αφορά την αντιμετώπιση της νέας απειλής, για να προλάβουμε τα χειρότερα. «Τα νέα στοιχεία με τη νέα βρετανική μετάλλαξη, μας οδηγεί σε μια πρόβλεψη για περίπου 2000 κρούσματα στα μέσα Μαρτίου. Όμως αυτή η πρόβλεψη ενδεχομένως να αλλάξει όταν μπει και η παράμετρος της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης στους υπολογισμούς», τονίζει ο καθηγητής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης στο TyposThes.
«Η διαφορά είναι ότι η βρετανική μετάλλαξη είναι πιο μεταδοτική, όμως η νοτιοαφρικανική είναι σαν έναν εντελώς νέο ιό, όπου ένας άνθρωπος που έχει νοσήσει, μπορεί να ξανακολλήσει. Άρα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε τη στρατηγική μας, για να τον προλάβουμε πριν εξαπλωθεί», αναφέρει ο καθηγητής.
Η νέα στρατηγική, όπως εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης, αφορά τρία σημεία:
1) το διπλασιασμό των τεστ, για να γίνεται πολύ καλύτερη ανίχνευση και παρακολούθηση της διασποράς,
2) να μειωθούν οι επαφές στους ενήλικες, ειδικά τώρα με το άνοιγμα των σχολείων και να τηρηθεί το μέτρο για ποσοστά τουλάχιστον 50% στην τηλεργασία και
3) να υπάρχει απολύμανση του αέρα στα μέσα μαζικής συγκοινωνίας και αν είναι δυνατό και σε σχολεία.
«Εκτός από αυτές τις άμεσες αλλαγές, είναι πολύ σημαντικό να επιταχυνθεί ο εμβολιασμός, καθώς προς το παρόν το εμβόλιο πιάνει το κυρίαρχο τύπο του κορωνοϊού, ενώ όπως είναι γνωστό, είναι αποτελεσματικό στη βρετανική μετάλλαξη. Τέλος, υπάρχουν στοιχεία ότι όσοι εμβολιαστούν και νοσήσουν από τη νοτιοαφρικανική μετάλλαξη, θα έχουν ήπια συμπτώματα ή και καθόλου», κατάληξε ο καθηγητής.
Όμως, δεν λείπουν και οι «σκληρές» φωνές, ανάμεσα στους επιστήμονες, οι οποίοι καλούν σε ένα ολικό λόκνταουν, για να αποφύγουμε καταστάσεις που θα θυμίσουν… τον περασμένο Νοέμβριο. «Υπάρχει σημαντικό ζήτημα με την εμφάνιση της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης, καθώς αν εξαπλωθεί μπορεί να νοσήσει ξανά ολόκληρός ο πληθυσμός, ακόμα και αυτοί που είχαν κολλήσει στο άμεσο παρελθόν, ενώ και το εμβόλιο είναι αμφίβολο αν θα είναι αποτελεσματικό», δηλώνει ο Δημήτρης Οικονόμου, ειδικός πνευμονολόγος στο TyposThes.
«Έχω αποστείλει ήδη μια επιστολή στο Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας, όπου ζητάω καθολικό λοκντάουν 20 ημερών για να ελέγξουμε τη διασπορά των νέων μεταλλάξεων στον γενικό πληθυσμό. Όπως φαίνεται, υπάρχει ήδη διασπορά των δυο μεταλλάξεων στην Ελλάδα», συμπληρώνει.
Όμως, υπάρχει και μια ακόμη πιο ανησυχητική πιθανότητα, η νέα μετάλλαξη να μην είναι εισαγόμενη, αλλά να έχει γίνει μέσα στην κοινότητα, όπως έχει παρατηθεί και σε άλλες περιοχές. «Υπάρχουν έρευνες που αναφέρουν ότι σε περιοχές με μεγάλη διασπορά του ιού, μπορούν να εμφανιστούν νέες μεταλλάξεις», εξηγεί ο κ. Οικονόμου και καταλήγει ότι πλέον ένα νέο φάρμακο θα μπορούσε να είναι η ενδεδειγμένη λύση, ενώ μας ξαναθυμίζει ότι οι υφασμάτινες μάσκες τριπλής επένδυσης είναι η σωστή επιλογή για προστασία.
Οι διαφορές της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης
Το στέλεχος, 501Y.V2, το οποίο πρωτοεντοπίστηκε στη Νότια Αφρική, φέρει μεταλλάξεις, που αλλάζουν την πρωτεΐνη-ακίδα της επιφάνειας του ιού και έχει φανεί στο εργαστήριο ότι μειώνουν την αποτελεσματικότητα των μονοκλωνικών αντισωμάτων που χορηγούνται ενάντια στον SARS-CoV-2.
Επίσης προδημοσίευση στο bioRχiv ειδικών από το Ερευνητικό Κέντρο για τον Καρκίνο Fred Hutchinson έδειξε ότι η μετάλλαξη Ε484Κ μειώνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας χορήγησης πλάσματος από αναρρώσαντες ασθενείς με COVID-19 κατά 10 φορές.
Το συγκεκριμένο στέλεχος, υπολογίζεται ότι είναι 50% πιο μεταδοτικό, ενώ πιθανολογείται ότι διαφεύγει την ανοσία σε ένα στα πέντε άτομα που είχαν μολυνθεί με τον νέο κορωνοϊό στο παρελθόν, σύμφωνα με μελέτη ερευνητών της Σχολής Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου.
Όπως ανέφερε ο καθηγητής και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Χαράλαμπος Γώγος, υπάρχουν δεδομένα για το νοτιοαφρικανικό στέλεχος ότι τα αντισώματα σε άρρωστους που προϋπήρχαν από προηγούμενες νοσήσεις που δόθηκαν in vitro (στο εργαστήριο) δεν μπορούσαν σε 50% να αδρανοποιήσουν το συγκεκριμένο στέλεχος, αρά τίθεται ένα θέμα με τα μονοκλωνικά αντισώματα που έχουν συγκεκριμένη στόχευση να τα δώσουμε να μην πιάσει το δεύτερο ιό.
Σύμφωνα δε με τον λοιμωξιολόγο Νίκο Σύψα, για την νοτιαφρικανική μετάλλαξη υπάρχουν ισχυρότατες ενδείξεις ότι τα εμβόλια είναι λιγότερο αποδοτικά. «Όχι καθόλου αλλά πολύ λιγότερο» επεσήμανε χαρακτηριστικά.
Όπως εξήγησε αυτό οι επιστήμονες το γνωρίζουν από δυο μεγάλες κλινικές μελέτες στο πεδίο που υπάρχουν, της Johnson και της Novamax που γίνονται στη Νότιο Αφρική και έδειξαν με μεγάλη σαφήνεια ότι το εμβόλιο είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματικό. «Συγκριμένα αυτά τα δύο εμβόλια είναι αποτελεσματικά περίπου 90% στην Αγγλία και Βόρεια Αμερική και 50% ή και κάτω από 50% στην Νότιο Αφρική. Άρα μιλάμε για μεγάλη πτώση αλλά παρόλα αυτά κάπως προστατεύουν», είπε χαρακτηριστικά.
Όπως ο ίδιος τόνισε αν επικρατήσει το στέλεχος της Νοτίου Αφρικής στην Ελλάδα είναι προφανές ότι η προηγούμενη νόσηση δεν μας καλύπτει. Έχουμε ένα καινούργιο ιό και τα εμβόλια δεν μας καλύπτουν. Δεν ξεκινάμε ακριβώς στο μηδέν αλλά πολύ κοντά στο μηδέν. «Είναι ένας καινούργιος ιός που δεν τον γνωρίζουμε και ίσως μας μολύνει περισσότερο από τον παλιό».
ΠΗΓΗ: typosthes.gr