Την τελευταία φορά που οι φοιτητές γέμισαν τα πανεπιστήμια (και εννοώ για μάθημα-εργαστήρια) ήταν πριν από περίπου 8 μήνες. Η εκπαίδευση έχει μπει σε ένα νέο κεφάλαιο εν ονόματι τηλεκπαίδευση. Και ρωτώ είναι δυνατόν περίπου 400 άτομα να παρακολουθούν μέσα από μία οθόνη; Η απάντηση είναι προφανέστατα αρνητική και οι λόγοι ποικίλοι.
Είτε γιατί οι περισσότεροι θα ανοίξουν το laptop πέντε λεπτά πριν αρχίσει το μάθημα, στο πρώτο τέταρτο θα έχουν λουφάξει στον καναπέ και ο γλυκός ύπνος θα είναι αναπόφευκτος. Είτε γιατί θα ακουστεί ένα ”Κωστάκη έφαγες;” και όλοι οι συμμετέχοντες της κλήσης θα γελάνε σαν να μην έχουν ακούσει ποτέ για φαγητό, είτε γιατί θα κανονίσετε να πάτε όλοι μαζί για καφέ και θα αφήσετε τα laptop ανοιχτά.
Βέβαια αναγκαστικά προσαρμοζόμαστε όλοι σε νέα δεδομένα άσχετα με το πόσο χρηστικά είναι για μας. Αυτές τις μέρες έτρεξε στο Instagram Account μία δημοσκόπηση σχετικά με την φοιτητική ζωή εν μέσω πανδημίας. Στην ερώτηση για το ”αν είστε ικανοποιημένοι από την τηλεκπαίδευση” το 66% των followers απάντησαν ”ΟΧΙ” ενώ το 34% απάντησαν ”ΝΑΙ”. Το 55% των φοιτητών που μας ακολουθούν στα social media δήλωσαν πως παρά την τηλεκπαίδευση επέλεξαν να επιστρέψουν στις φοιτητικές τους πόλεις ενώ το 45% παράμεινε στο πατρικό του. Σχετικά με το πώς ήταν η εξεταστική μέσω τηλεκπαίδευσης το 52% απάντησε πως ήταν εύκολη ενώ το 48% απάντησε πως ήταν δύσκολη.
Πέραν των στατιστικών για να σχηματίσω μία ολοκληρωμένη πανδημιακή φοιτητική ζωή, ρώτησα 5 φοιτητές για να μου αφηγηθούν την δική τους πανεπιστημιακή εμπειρία των τελευταίων μηνών και ιδού.
Όταν προβλήθηκε ροζ βίντεο σε online μάθημα
Η φοιτητική ζωή για ‘μένα δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα πέρα από το γεγονός ότι τα μαθήματα γίνονται διαδικτυακά. Στο σπίτι δε νιώθεις το κλίμα που θα ένιωθες εάν βρισκόσουν στη σχολή με αποτέλεσμα να μην είναι πάντα αποδοτικό το μάθημα. Επίσης, υπάρχει ουδετερότητα και απροσωπία ανάμεσα σε καθηγητή και φοιτητή, αφού οι κάμερες είναι κλειστές (για να μην επιβαρύνεται η σύνδεση) και τα μικρόφωνα από τη μεριά των φοιτητών χρησιμοποιούνται μόνο όταν επιθυμούν να μιλήσουν. Αυτό οδηγεί σε μια στείρα επικοινωνία και η οποιαδήποτε αλληλεπίδραση μειώνεται. Συνήθως, προσπαθώ να μπω στο κλίμα και να παρακολουθήσω κάποιο μάθημα αλλά δυστυχώς η προσοχή μου αποσπάται ή απλά βρίσκω άλλη ασχολία.
Το πιο τραγικό συμβάν ήταν όταν κάποιοι φοιτητές πήραν τον έλεγχο της τηλεδιάσκεψης και προέβαλαν βίντεο πορνογραφικού περιεχομένου σε εμάς που παρακολουθούσαμε εκείνη τη στιγμή. Αν και κάθε καθηγητής προσαρμόζει τη τηλεδιάσκεψη με βάση τις ανάγκες του κάθε μαθήματος, πάνω κάτω προβάλλονται διαφάνειες power-point, οι οποίες βοηθούν στην διεξαγωγή του μαθήματος και καθ’όλη τη διάρκεια της παράδοσης γίνονται ερωτήσεις από τους φοιτητές, μέσω τσατ ή μέσω μικροφώνου και συνήθως έτσι προκύπτουν συζητήσεις. Ωστόσο, αρκετές φορές έχουν υπάρξει προβλήματα σύνδεσης με αποτέλεσμα το μάθημα να μην είναι πάντα διαδραστικό. Οι συνήθειες μου εν μέσω πανδημίας δεν έχουν αλλάξει κατά πολύ. Ωστόσο, προσπαθώ να είμαι όσο πιο υπεύθυνη μπορώ και να προσέχω ώστε να μη κολλήσω τον ιο και ύστερα τον μεταδώσω. Λέγοντας αυτό, επιλέγω να πηγαίνω σε μέρη που δεν υπάρχει συνωστισμός αν και δυστυχώς δεν μπορώ να αποφύγω κάτι τέτοιο. Ειδικότερα, στα λεωφορεία καθώς είναι το μόνο μέσο μεταφοράς μου. Παρόλα αυτά, επιχειρώ να περπατάω αντί να επιβιβάζομαι στα αστικά.
Η εξεταστική μέσω οθόνης ήταν σωτήρια. Αν και στην αρχή ήταν μια αγχώδης διαδικασία αφού ήταν πρωτόγνωρη, στη συνέχεια έγινε συνήθεια και με διευκόλυνε αρκετά στο να περάσω κάποια μαθήματα υψηλής δυσκολίας. Το γεγονός ότι έγινε συνήθεια όμως δεν αναιρεί το ότι φοβόμουν μήπως ο καθηγητής δεν έλαβε το γραπτό μου και έμπαινα στη διαδικασία πολλές φορές να επικοινωνώ με τον κάθε διδάσκοντα ξεχωριστά για να επιβεβαιώσω ότι όλα πήγαν καλά. Ίσως στο μέλλον η εκπαίδευση γίνει πιο διαδραστική για να διευκολυνθεί το μάθημα, αλλά ελπίζω πως τα βιβλία δε θα αντικατασταθούν. Το μόνο που εύχομαι είναι η εκπαίδευση να βελτιωθεί και τα παιδιά του μέλλοντος να μορφώνονται όπως τους αξίζει.
*Φοιτήτρια, Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, 3ο έτος
H φοιτητική ζωή δεν είναι ίδια. Μπιτζάμες και τηλεκπαίδευση!
Εν μέσω πανδημίας, θα έλεγα ότι δεν υπάρχει πλέον φοιτητική ζωή, δεδομένου ότι πολλοί φοιτητές έχουν επιστρέψει στα πατρικά τους και δεν λαμβάνει χώρα καμία εκδήλωση/δραστηριότητα. Το πιο σημαντικό για εμένα, είναι ότι με την τηλεκπαίδευση δεν υπάρχει αυτή η αλληλεπίδραση που υπήρχε στον χώρο της σχολής: δεν βλέπεις άλλους φοιτητές, δεν είναι το ίδιο εύκολο να επικοινωνήσεις με άτομα που δεν έχετε πολύ στενές σχέσεις, δεν γίνεται αυτός ο διάλογος κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και τέλος και οι καθηγητές δεν μπορούν να καταλάβουν πώς εμείς δεχόμαστε και κατανοούμε ό,τι μας λένε.
Αν και στην αρχή ήταν περίεργη η όλη κατάσταση, πλέον έχουμε προσαρμοστεί όλοι και ναι παρακολουθώ κανονικά την πλειοψηφία των μαθημάτων. Τα πιο αστεία και σε ορισμένες περιπτώσεις ακραία συμβάντα ήταν όταν οι φοιτητές συνδέονταν στο Skype με ψευδώνυμα και σχολίαζαν αστεία, καμία φορά όμως εκφράζονται με προσβλητικό τρόπο πίσω από το ψευδώνυμό τους. Είμαι με τις πιτζάμες, παίρνω το λάπτοπ μου και πηγαίνω σε έναν διαφορετικό κάθε φορά χώρο του σπιτιού για να μην βαριέμαι, συνδέομαι και παρακολουθώ την διάλεξη κρατώντας παράλληλα σημειώσεις. Καμία φορά κουράζομαι να είμαι τόσες ώρες μπροστά στον υπολογιστή και καθισμένη. Παράλληλα με το μάθημα μπορεί να τρώω, να συζητήσω με κάποιο μέλος της οικογένειάς μου. Ευτυχώς, η διεξαγωγή των μαθημάτων κυλάει ομαλά και όσο τον δυνατόν πιο κοντά στην διά ζώσης διδασκαλία.
Πολλοί προτίμησαν να έχουν ως βάση τις πόλεις τους, κυρίως προκειμένου να μην έχουν περισσότερα έξοδα. Θεωρώ ότι η εξεταστική αυτή ήταν ως επί το πλείστον πιο ευνοϊκή και εύκολη για όλους μας. Δεν υπήρχε η αυστηρή επιτήρηση και σε ορισμένα μαθήματα η δυσκολία των θεμάτων ήταν σαφώς μειωμένη. Γενικά, πιστεύω ότι όλοι έχουμε εκτιμήσει την διά ζώσης εκπαίδευση και με το μπορέσουμε να επιστρέψουμε στις αίθουσες θα το κάνουμε με μεγάλη ευχαρίστηση. Παρόλα αυτά, η τηλεκπαίδευση είναι κάτι που μπήκε τώρα στη ζωή μας και θα πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει και να εξελίσσεται δίνοντας βοήθεια και λύσεις σε όσους δεν έχουν την δυνατότητα πρόσβασης σε κάθε είδους διά ζώσης εκπαίδευση. Τα μόνο προβλήματα που αντιμετώπισα ήταν η σύνδεση του δικτύου σε ελάχιστες περιπτώσεις και η κούραση κυρίως της όρασης μετά από τόσες ώρες μπροστά από την οθόνη.
*Φοιτήτρια Νομικής ΑΠΘ, 3ο έτος
Σιγά μη φοβηθώ…
Tους τελευταίους μήνες, δεν είμαι τόσο συνεπής στις υποχρεώσεις μου και δεν με συγκινεί πια η ακαδημαϊκή ζωή. Όσον αφορά την κοινωνική διάσταση της φοιτητικής ζωής, αυτή έχει γίνει ακόμη εντονότερη και νιώθω συχνά την επιθυμία να κοινωνικοποιούμαι όσο το δυνατόν περισσότερο. Η απουσία ανθρώπινης επαφής μειώνει σε τεράστιο βαθμό την μεταδοτικότητα του καθηγητή, μιας και τις περισσότερες φορές η ουσία του μαθήματος βρίσκεται στις μη-λεκτικές εκφράσεις, παρά στο αποκλειστικά λεκτικό περιεχόμενο. Παρακολουθώ μαθήματα τηλεκπαίδευσης καθαρά από υποχρέωση και θα προτιμούσα ειλικρινά να μην υπήρχαν καν. Μου είναι πλέον προτιμότερο να διαβάζω την ύλη από μόνος μου, παρά να την συζητώ με κάποιους ανθρώπους μέσω υπολογιστή. Έχω παρακολουθήσει επιτυχώς ολόκληρα μαθήματα, αλλά είναι ελάχιστα αυτά κατά την διάρκεια των οποίων δεν μου απέσπασε κάτι τη προσοχή. Πρόκειται για απλή περιγραφή των διαφόρων παρουσιάσεων από το καθηγητή, με χαμηλή αλληλεπίδραση μεταξύ των φοιτητών και του διδάσκοντος.
Έχει τύχει συμφοιτητές μου να εισέλθουν στο διαμέρισμά μου κατά τη διάρκεια μαθήματος και τους μίλησα με ανοιχτό μικρόφωνο, λέγοντας πράγματα και φράσεις που μόνο ακαδημαϊκές δε θα μπορούσαν να θεωρηθούν. Η σχολή μου μας παρέχει μαθήματα δια ζώσης κάθε πρώτη και τρίτη εβδομάδα του μήνα. Συνεπώς, όλοι οι συμφοιτητές μου βρίσκονται ούτως ή άλλως στη Θεσσαλονίκη. Παρόλα ταύτα, Δεν έχει αλλάξει τίποτα στη ζωή μου. Βγαίνω καθημερινά, αθλούμαι τόσο σε εσωτερικούς, όσο και σε εξωτερικούς χώρους, βλέπω τη κοπέλα μου, όλα καλά. Βγαίνουμε στα ίδια μαγαζιά και στις πλατείες που πηγαίναμε, περνάμε ακόμη λιγότερο χρόνο στο σπίτι. Οι συνήθειές μου δεν έχουν αλλάξει διότι δεν φοβάμαι, αντιθέτως έχω αποδεχθεί τη πιθανότητα να αρρωστήσω και να καταλήξω σε κανένα κρεβάτι του ΑΧΕΠΑ. Όλα στο πρόγραμμα είναι, τι να κάνουμε.
Η τηλεκπαίδευση είναι εδώ και θα μείνει, με ότι φυσικά αυτό συνεπάγεται. Πιστεύω πως τα δίδακτρα θα μειώνονται για να γίνουν ελκυστικότερα τα προγράμματα, έτσι θεωρώ πως οι σπουδαστές σταδιακά θα μειώνονται. Καταλήγοντας, βλέπω τη παρακολούθηση ως αγγαρεία και προτιμώ να διαβάζω μόνος μου, παρά να συζητώ μέσω κάμερας.
*Φοιτητής του Ελληνικού Πανεπιστημίου στο τμήμα Διατροφολογίας
Τίποτα δεν είναι το ίδιο με πριν
Τίποτα δεν είναι το ίδιο με πριν και σίγουρα το τώρα δεν αντικατοπτρίζει την φοιτητική ζωή που οι περισσότεροι από εμάς είχαμε φανταστεί. Καφεδάκι, καναπές και ένα άτομο να μιλάει, μιλάει, μιλάει. Στην καλύτερη περίπτωση ξέρει να χειρίζεται καλά το zoom ή το skype όποτε γλυτώνεις το μισάωρο με ερωτήσεις του τύπου: Παιδιά δεν σας βλέπω, Πως θα δείτε το power point κ.α. Μέσω της τηλεκπαίδευσης δεν σου δίνεται η δυνατότητα για άμεση επαφή αλληλεπίδραση και επικοινωνία όχι μόνο με τον εκάστοτε καθηγητή αλλά και με τους συμφοιτητές σου. Επιπλέον σε πολλές σχολές (όπως και στην δική μου) η παρουσία των ατόμων στην ίδια αίθουσα κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική λόγω του ότι μπορούν να αναπαραστήσουν ή να εξηγήσουν αναλυτικότερα και με μεγαλύτερη σαφήνεια παραδείγματα σχετικά με το αντικείμενο που διδάσκεται. Ακόμη και τα εργαστηριακά μαθήματα που αρκετοί καθηγητές έχουν επιλέξει να πραγματοποιούνται μέσω της τηλεκπαίδευσης, χάνουν το ενδιαφέρον που τους αναλογεί. Δεν θα σου πω ψέματα, λόγω του ό,τι εργάζομαι αρκετές φορές η τηλεκπαίδευση με έχει γλυτώσει από την ταλαιπωρία που βιώνει κάθε ένας από εμάς με τον Ο.Α.Σ.Θ, και μου έχει φανεί ως ιδανική. Παρακολουθώ ολόκληρα τα μαθήματα χωρίς να έχω το άγχος αν θα προλάβω. Έχει τύχει να ξεχάσει φοιτητής ανοιχτό το μικρόφωνο του την ώρα που βρίζει τον καθηγητή.
Μου αρέσει πολύ το θέατρο και το σινεμά. Πριν την πανδημία μπορεί να πήγαινα 2 με 3 φορές την εβδομάδα. Παρόλα αυτά, όσο είχαν ηρεμήσει λίγο τα πράγματα επέλεγα εξωτερικούς χώρους για καφέ ή φαγητό, αλλά πλέον ακόμα κι αυτό το μείωσα στο ελάχιστο – έως καθόλου – λόγω του ό,τι έρχομαι σε επαφή με τους γονείς μου. Επιπλέον σταμάτησα και το γυμναστήριο και προσπαθώ να το αντικαταστήσω κάπως στο σπίτι.
*Φοιτήτρια Παιδαγωγικής Σχολής ΑΠΘ, Τέταρτο έτος
Η τηλεκπαίδευση κουράζει…
Σε ακαδημαϊκό επίπεδο, οι επισκέψεις στο πανεπιστήμιο είναι μηδαμινές, καθώς το επισκέπτομαι μόνο για ένα μάθημα που γίνεται δια ζώσης. Ωστόσο, η ζωή συνεχίστηκε μετά την απαγόρευση κυκλοφορίας, χωρίς να επηρεάζονται οι τακτικές μου συνήθειες, αλλά σίγουρα μέσα σε ένα άλλο πολύ διαφορετικό πλαίσιο με πολλές αλλαγές. Η τηλεκπαίδευση κουράζει. Δεν μπορούσες να παρακολουθήσεις δυο σερί μαθήματα δια ζώσης, πόσο μάλλον τώρα που κάθεσαι μπροστά σε μία οθόνη επί 4 ώρες και ακούς μια φωνή, στην καλύτερη βλέπεις και ένα πρόσωπο. Είναι δύσκολο και για τους καθηγητές, ακόμη περισσότερο, να μιλάς κυριολεκτικά στον τοίχο, σε μια μαυρίλα. Έχουν φτάσει στο σημείο να μας παρακαλάνε να ανοίξουμε τις κάμερες για να έχουν αλληλεπίδραση.
Είναι στο χέρι του διδάσκοντος και στην καλή διάθεση και συνεργασία του/της φοιτητή/τριας, να γίνεται όσο το δυνατόν πιο ευχάριστη η διδασκαλία. Υπάρχουν πολλοί που είναι πραγματικά ενοχλητικοί και για εμάς, αλλά και για τον ίδιο τον διδάσκοντα σε άλλα μαθήματα. Μια φοιτήτρια σε πλήρη σιγή, αποφάσισε να ανοίξει το μικρόφωνο και να πει ευχαριστώ στον καθηγητή στο τέλος του μαθήματος, ήταν κάπως άβολο. Η αίθουσα είναι διαφορετική δεν μπορεί να την αντικαταστήσει το διαδίκτυο, ποτέ δε θα μπορέσει. Πέραν της αίθουσας είναι και το όλο κλίμα, όταν πας στη σχολή κοινωνικοποιείσαι, εδώ το πολύ πολύ να στείλεις κανένα αστείο μήνυμα κατά τη διάρκεια. Όλα αποστειρώθηκαν.
Υπάρχουν φίλοι που όχι απλά επέλεξαν της πόλης τους για αυτό το εξάμηνο, αλλά γενικά για να πάρουν και το πτυχίο τους. Δεν έχουν σκοπό να γυρίσουν, είτε είναι άτομα από την Αθήνα ή ακόμα και από την Κύπρο.Όσον αφορά την δική μου καθημερινότητα, δε βγαίνω πλέον καθόλου σε μαγαζιά, θα παω σε πλατείες, θα βγω μια βόλτα στην παραλία. Τα έκανα και πριν, απλά τώρα δε θα σκεφτώ να παω σε μαγαζί.
*Φοιτητής Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ, Τέταρτο Έτος
ΠΗΓΗ: parallaximag.gr