Η τέχνη λένε πως χωράει παντού και έτσι είναι, αν αναλογιστούμε πόσες φορές είδαμε κάτι σπουδαίο σε μία μεγάλη αίθουσα, αλλά και πόσες φορές θαυμάσαμε κάτι σε ένα υπόγειο ή σε έναν μικρότερο χώρο τέχνης.
Στην εποχή μας και με δεδομένη την ανάγκη κάποιων να βρουν καταφύγιο σε εστίες πολιτισμού, η δημιουργία (και) στη Θεσσαλονίκη μικρών χώρων που «γεννούν» ή φιλοξενούν κάθε είδους τέχνη, δείχνει να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στο τοπίο μίας γενικότερης πολιτιστικής ατζέντας. Τα δύο χρόνια της πανδημίας αλλά και προηγούμενα που, λόγω της οικονομικής κρίσης, είχαν μπει άλλες προτεραιότητες στις επιλογές των ανθρώπων, αύξησαν την δίψα εκείνων που θέλουνε να στεγάσουν τα καλλιτεχνικά τους όνειρα αλλά και εκείνων που αναζητούν σημεία στην πόλη που μπορούν να μιλήσουν, να συνομιλήσουν, να νιώσουν και να αναλύσουν τα στοιχεία της τέχνης.
Χώροι που δημιουργούνται με πάθος. Χώροι που δημιουργούνται για να φιλοξενήσουν το πάθος κάποιων άλλων, απέναντι στην όμορφη επιλογή της τέχνης. Πόρτες που ανοίγουν και μάτια που υποδέχονται καινούρια χρώματα, μουσικές, υφάσματα, βιβλία, βίντεο, εκφράσεις και ενθουσιασμό. Και άλλα τόσα που χωράνε στο γενικότερο πλαίσιο της τέχνης που η Θεσσαλονίκη θέλει και μπορεί, όπως έχει δείξει, να καταλάβει ένα μεγάλο μερίδιο του.
Μία βόλτα στην πόλη, οδηγεί σε όλα εκείνα τα ωραία σημεία της, που μπορεί να μοιάζουν μικρά χωροταξικά, είναι όμως τόσο μεγάλης σημασίας που μόνο μία επίσκεψη σε αυτά, θα μας κάνει να το καταλάβουμε. Όταν περάσουμε την πόρτα τους, γνωρίζουμε ανθρώπους και καλλιτεχνικές εκφράσεις, γνωστές και άγνωστες, που περιμένουν να ενδώσουν στον θαυμασμό μας. Πάμε να βρούμε μαζί, μερικούς από αυτούς τους μικρούς χώρους τέχνης;
Space Lab
Την εποχή που το Space Lab άνοιξε τις πόρτες του για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, ήταν πολλοί που θεώρησαν μεγάλο ρίσκο την επιλογή του να επενδύσει στην τέχνη, σε μία περιοχή μάλιστα που έδειχνε τότε να παρακμάζει όσο κι αν κρατούσε ακόμα λίγη από την αίγλη των παλιότερων χρόνων της. Τα χρόνια όμως που πέρασαν, και παρά τις, γνωστές, δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι επιχειρήσεις και πολύ περισσότερο αυτές της τέχνης, το Space Lab στην Μοναστηρίου απέδειξε πως όχι μόνο είχε δίκιο στην επιλογή του, αλλά κατάφερε να αντιστρέψει τις όποιες αμφιβολίες και να προσφέρει στο – πιστό πλέον – κοινό του, εξαιρετικούς λόγους ώστε να το επισκεφτεί πολλές φορές.
Το “Floating with Hope”, η φωτογραφική έκθεση της φωτογράφου Όλγας Σαλιαμπούκου, ήταν η πρώτη πρόταση του χώρου τον Δεκέμβριο του 2016, με αναφορές στο προσφυγικό. Από τότε, ξεχωριστές κινηματογραφικές προβολές, εκθέσεις, workshops, συζητήσεις γύρω από καλλιτεχνικά θέματα, stage για μουσικές εκδηλώσεις με επαγγελματική ηχητική και μικροφωνική εγκατάσταση, ειδικά και ιδιαίτερα events και πολλά άλλα, διαθέσιμα να φιλοξενηθούν στον μίνιμαλ χώρο του Space lab που έχει τη δυνατότητα να μεταβληθεί ανάλογα με την εκάστοτε πρόταση και συνθήκη, αποτελούν μέρος της ταυτότητας του πολυμορφικού χώρου.
Space Lab | Μοναστηρίου 18
Το Πικαπ – Kato
Kato ονομάζεται ο νέος χώρος του Πικάπ. Βρίσκεται στην οδό Ολύμπου, ακριβώς “κάτω” από το Πικάπ και καταλαμβάνει 100 περίπου τετραγωνικά μέτρα. Σκοπός του νέου αυτού εγχειρήματος είναι να συνδράμει στο πολιτιστικό πεδίο, φιλοξενώντας εκδηλώσεις από ολόκληρο το φάσμα της καλλιτεχνικής και ευρύτερα δημιουργικής έκφρασης. Εκθέσεις εικαστικών, προβολές, διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, μουσικές παρουσιάσεις, θέατρο, χορό, λογοτεχνία κ.ο.κ. To Kato εγκαινίασε τις δραστηριότητες του τον Σεπτέμβριο του 2021, παρουσιάζοντας μέχρι σήμερα εικαστικές, μουσικές και κινηματογραφικές δημιουργίες. Ενδεικτικά αναφέρονται η ομότιτλη ομαδική έκθεση εικαστικών σε επιμέλεια της Μαρίας Ανδρικοπούλου και της Νέλλυς Παλαιογιάννη, η σόλο performance για πιάνο του Σάκη Παπαδημητρίου και το διήμερο προβολών πρώιμων κινηματογραφικών πειραματισμών των αρχών του 20ού αιώνα. Επίσης, η ατομική έκθεση και performance του εικαστικού καλλιτέχνη Αλέξανδρου Πλωμαρίτη.
Στόχος του Kato, με ένα πυκνό πρόγραμμα δραστηριοτήτων και με μια ανοιχτή προσέγγιση όσον αφορά τις συνεργασίες και τις νέες ιδέες, είναι να αποτελεί ένα κέντρο δημιουργικής έκφρασης και κοινωνικής ευαισθητοποίησης μέσω των τεχνών.
Το Πικάπ | Ολύμπου 57
Vitruvian Thing
Η ομάδας Die Wolke art group ζει και δημιουργεί τέχνη στη Θεσσαλονίκη εδώ και αρκετά χρόνια πλέον, φτιάχνοντας τον δικό της καλλιτεχνικό κόσμο στο Vitruvian Thing στην Πτολεμαίων. Ένα καλλιτεχνικό στούντιο που υποδέχεται κάθε νέα καλλιτεχνική ιδέα της ομάδας και την προετοιμάζει κατάλληλα για να την μεταδώσει στο κοινό.
Σκεφτείτε, όσοι δεν έχετε ήδη πάει, έναν χώρο τέχνης που χωράει μέσα από dance floor μέχρι θεατρική σκηνή, στούντιο ηχογραφήσεων, τμήμα επεξεργασίας, προτζέκτορες, οθόνες, φώτα και κάμερες. Εκεί ακριβώς και επειδή υπάρχουν οι υποδομές του χώρου, μας υποδέχεται με την πιο πρόσφατη δουλειά της ομάδας, την «Τρικυμία» του Σαίξπηρ, σε μία διαφορετική και πολυμορφική παράσταση που συνδυάζει την ζωντανή ηλεκτρονική μουσική, το video mapping, τον χορό και την ερμηνεία.
Vitruvian Thing | Πτολεμαίων 29Α, 4ος ορ., εντός στοάς
SourLiBooΜ
Ο Χώρος Τέχνης SourLiBooΜ είναι ένας πολυχώρος τέχνης και πολιτισμού με πολλές, διαφορετικές και ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες (θέατρο, αίθουσα χορού, μουσικής και εικαστικών, στούντιο μουσικής), όπου το παιδί μπορεί να έρθει σε επαφή με πληθώρα καλλιτεχνικών κι εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.
Με την καθοδήγηση έμπειρων δασκάλων και καλλιτεχνών – παιδαγωγών τούς δίνεται η δυνατότητα να αποκτήσουν νέες εμπειρίες, να διευρύνουν και να αναπτύξουν τα εκφραστικά μέσα, τις δεξιότητες, τη δημιουργικότητα και τη φαντασία τους, να ενισχυθεί η ικανότητα επικοινωνίας και η αυτοπεποίθησή τους, ενώ παράλληλα οι δράσεις έχουν στόχο να εμφυσήσουν πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας.
Λειτουργούν αντίστοιχα τμήματα και για ενήλικες (μαθήματα θεάτρου, χορού, μουσικής, κινηματογράφου, μακιγιάζ, χειροτεχνίας/εικαστικών κ.ά.).
SourLiBooΜ | Ίωνος Δραγούμη 39
ΦΙΞ in art
Το ΦΙΞ in art στεγάζεται στις εγκαταστάσεις του παλιού εργοστασίου ΦΙΞ. Είναι κυρίως αυτοχρηματοδοτούμενη πρωτοβουλία με κοινωνικοπολιτισμικά κίνητρα και κοινό όραμα, κοινούς στόχους, κοινές ιδέες. Είναι ένας τόπος πολιτισμού ή ακόμα καλύτερα ένα σπίτι για το θέατρο, με χώρο για πρόβες, εκθέσεις, ακροβατικά, μουσική, πλαστικές τέχνες, χορό, ταινίες, λογοτεχνία και κάθε μορφή δημιουργικής έκφρασης, κοινωνική κουζίνα και βιβλιοθήκη. Ο κυριότερος λόγος δημιουργίας του, όμως είναι να φαντάζεται ο κόσμος ελεύθερα, να ονειρεύεται και να δημιουργεί.
Είναι μια κοινότητα τεχνών και πολιτισμού που προωθεί την καλλιτεχνική έκφραση. Ένας δομημένος τρόπος που έχει σχεδιαστεί για να περιλαμβάνει τρεις ευρύτερες κοινότητες: δημιουργικό κοινό, τοπικούς καλλιτέχνες και διεθνείς καλλιτέχνες. Διαφορετικές προσωπικότητες, εθνικότητες, ηλικίες, εκπαιδευτικά επίπεδα και προσανατολισμοί, αποτελούν τα συστατικά για την επιτυχία τους.
ΦΙΞ in art | 26ης Οκτωβρίου 15
Πολυχώρος Ενώ
Ζωτικός χώρος πολλών επισκεπτών του κέντρου της Θεσσαλονίκης, το εκλεκτικιστικό κτίριο της Ερμού στεγάζει στο χώρο του το καφέ-μπαρ ΕΝΩ και τον πολυχώρο του πρώτου ορόφου.
Από το 2006 αξιοποιεί την πολυμορφικότητα του χώρου, δίνοντας στέγη και τροφή σε ομάδες χορού, θεάτρου, εικαστικών τεχνών και ελεύθερης έκφρασης.
Σε ένα κτίριο ζωντανό έναν αιώνα, μια ιδέα αναγκαία στην εποχή μας επιδιώκει την άμεση επαφή και επικοινωνία ανθρώπων με ανησυχίες και ενδιαφέροντα.
Ενώ | Ερμού 11 και Ίωνος Δραγούμη γωνία, 1ος όροφος
Πολυχώρος Oratos
Ένας πολυχώρος όπου κατά καιρούς διοργανώνονται εικαστικές εκθέσεις καλλιτεχνών, προβολές επιλεγμένων ταινιών, συναυλίες και μουσικές εκδηλώσεις, βραδιές ποίησης, συνδυαστικές βραδιές και συναντήσεις ανθρώπων που επιλέγουν την τέχνη ως σημείο επαφής με άλλους ανθρώπους.
Ο Oratos δημιουργήθηκε για να δώσει χώρο και λόγο σε εκείνους που αγαπάν και ζουν από την τέχνη για την (κάθε) τέχνη.
Oratos | Στρ. Σφέτσου 2
Μπενσουσαν Χαν
Το Μπενσουσάν Χαν χτίστηκε, μεταξύ του 1894 και 1907 ενώ επέζησε από τη Μεγάλη πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης του 1917 και κράτησε τη χρήση του ως μοτέλ μέχρι το 1930.
Το 1994, διατηρητέα κηρύσσονται τα Κάτω Λαδάδικα, δηλαδή η περιοχή κάτω από την οδό Τσιμισκή), με συνέπεια τα Άνω Λαδάδικα, να έχουν διαφορετική τύχη. Κάποια από τα κτήρια της περιοχής μετατρέπονται σε καταστήματα τροφίμων, εστιατόρια, μπαρ, χώρους για πρόβες και συναυλίες, θεατρικές πρόβες και παραστάσεις. Με το πέρασμα των χρόνων όμως, και αυτή η περιοχή βρίσκει το κοινό της και την ταυτότητα της.
Σήμερα παραμένει ένας χώρος με έντονο άρωμα και γοητεία από το παρελθόν, επιβλητικός και ιδιαίτερος, στον οποίο φιλοξενούνται θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις και δρώμενα καλλιτεχνών.
Μπενσουσαν Χαν | Εδέσσης 6
Πολυχώρος WE
Το κτίριο επί της οδού Γ’ Σεπτεμβρίου ξεκίνησε ως στρατιωτική αποθήκη, αργότερα μετατράπηκε στη θρυλική ντίσκο Traffic, και έγινε η έδρα της περίφημης ομάδας χόκεϊ Πιγκουίνοι Θεσσαλονίκης. Στη δεκαετία του ΄80 λειτούργησε εκεί το πρώτο παγοδρόμιο της πόλης, για να στεγάσει αργότερα γνωστά κέντρα διασκέδασης.
Τον Ιανουάριο του 2015 η ομάδα του WE ξεκίνησε τις εργασίες αποκατάστασης και ανακαίνισης. Μέσα σε 4 μήνες κατάφερε να δημιουργήσει ένα όμορφο, σύγχρονο και νεανικό χώρο, με σκοπό να φιλοξενήσει αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες υψηλών προδιαγραφών.
Δημιουργήθηκε ένας ξεχωριστός πολυχώρος πολιτισμού και αθλητισμού που αποτελεί σημείο συνάντησης των δημιουργικών ομάδων της πόλης.
Πολυχώρος WE | Λεωφόρος 3ης Σεπτεμβρίου
Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ
Το κτήριο του κατασκευάστηκε το 1902 και αποτελούσε τμήμα του οθωμανικού ορφανοτροφείου-τεχνικού σχολείου Ισλαχανέ, το οποίο ιδρύθηκε το 1874 από τη μουσουλμανική κοινότητα της πόλης, για ορφανά αγόρια κάθε θρησκείας.
Η Σχολή αρχικά στεγαζόταν σε ένα μεγάλο τριώροφο κτήριο, ενώ σταδιακά απέκτησε άλλα τρία, το διδακτήριο, το τυπογραφείο και τα εργαστήρια. Στο τελευταίο, το μόνο που σώζεται σήμερα, λειτούργησε ξυλουργείο, μηχανουργείο και σιδηρουργείο, για την εκμάθηση των συγκεκριμένων τεχνών στα ορφανά αγόρια.
Σήμερα, ο Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ αποτελεί σημείο αναφοράς και πόλο έλξης για την τοπική κοινωνία και την ευρύτερη περιοχή. Διαθέτει μια μόνιμη πολυμεσική έκθεση που αφορά στην ιστορία του κτηρίου και της ευρύτερης ιστορικής γειτονιάς των ανατολικών τειχών της πόλης. Επιπλέον, διοργανώνει περιοδικές εκθέσεις, πολιτιστικές εκδηλώσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολεία και φιλοξενεί μουσικά, θεατρικά, επιστημονικά δρώμενα σε συνεργασία με άλλους φορείς της πόλης.
Πολυχώρος Πολιτισμού Ισλαχανέ | Ελένης Ζωγράφου 3
Πηγ΄ή: parallaximag.gr